تمرینات خودسازی

خودسازی یکی از مهم ترین عوامل برای رسیدن به موفقیت و سعادت انسان است.اما مثل اغلب چیزها در زندگیمان،برای رسیدن به هر امر مهمی در زندگیمان نیاز است که اقدامات و تمرینات زیادی انجام دهیم تا به آن گنج ها دسترسی پیدا کنیم.خودسازی نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به این که خودسازی میتواند امر مشکلی باشد نیاز دارد که تمرین ها و تلاش های مستمر و زیادی را انجام دهید تا روح و نفس شما به خوبی ساخته و قوی شود.ما در این مقاله سعی کرده ایم مهم ترین تمرینات خودسازی را برای شما مطرح نماییم تا با عمل به آنها بتوانید رشد و خوشبختی را برای خودتان به ارمغان بیاورید.

قبل از تمرینات خودسازی:خودشناسی

قبل از این که بخواهید تمرینات خودسازی را شروع نمایید باید خودتان را بشناسید.خودشناسی به این معناست که بدانید نقاط قوت و ضعف شما چیست و مکانیزم روحی و جسمی انسان چطور کار میکند تا بتوانید طبق آن برای زندگی و خودسازی خودتان برنامه ریزی کنید و تمرینات خودسازی را انجام دهید.برای این منظور باید محاسن اخلاقی را بشناسید تا به سمت آنها حرکت نمایید و همچنین شناخت رذائل اخلاقی نیز بسیار مهم است،برای اینکه بتوانید از آنها دوری نمایید چراکه بدون شناخت آنها ممکن است بدون اطلاع و به صورت غیر عمد،درگیر رذائل اخلاقی بشوید.بنابراین اول اقدام و تمرین برای خودسازی را میتوان خودشناسی و آگاهی از فواید خودسازی دانست.

نه گفتن به خود برای تمرینات خودسازی

ادیان الهی و همچنین علوم روانشناختی بر این نکته تاکید بسیاری دارند که افرادی که قادرند بر خوشی های زودگذر و تمایلات موقت خود کنترل داشته باشند و آنها را مهار کنند در زندگی به موفقیت های بیشتری دست پیدا خواهند کرد.اگر بتوانید نه گفتن به این لذات زودگذر را در وجود خود نهادینه سازید،میتوانید خوشی های دائمی و بلند مدت را تجربه نمایید.اگر ما بتوانیم این جمله از پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله) را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم و به آن بیشتر فکر کنیم،قادریم بر بسیاری از این خوشی های زودگذر غلبه نماییم:

تمرینات خودسازی،افکارتان را کنترل نمایید

یکی از اصلی ترین و اثر گذار ترین تمرین ها در خودسازی انسان،افکار و ذهنیت اوست.برای این که بتوانید خودسازی را تمرین کنید باید بتوانید کنترل خوبی بر افکار خود داشته باشید.توجه داشته باشید که این افکار ما هستند که اعمال ما را میسازند و وجود ما را به مرور تشکیل میدهند پس حتما سعی کنید افکار منفی را از ذهن خود خارج کرده و آن ها را با افکار مثبتی مثل امید،حسن ظن و توکل بر خدا جایگزین نمایید.تا وقتی که در حال منفی بافی نسبت به خدا،خود و یا دیگران هستید،ممکن نیست که در راه خودسازی به خوبی قدم بردارید.بدانید که خداوند نیز طبق ظن و ذهنیت مثبت است که خیرات را نصیب انسان میکند همانطور که رسول اسلام (صل الله علیه و آله) فرمود:

لَیسَ مِن عَبدٍ ظنَّ بِهِ خَیراً الا کان عندَ ظَنِّه
هیچ بنده مؤمنی به خداوند گمان خوب نمی برد مگر آنکه خداوند طبق همان گمان با وی رفتار می کند
مستدرک، ج 2، ص 296

اعمال و افکارتان را هر روز محاسبه کنید

محاسبه نفس یکی از تمرینات خودسازی است که میتواند در این راه کمک کننده بسیار خوبی برای شما باشد.علم اخلاق چهار مرحله را برای خودسازی مطرح کرده این که یکی از آنها محاسبه منظم و هر روزه اعمال و افکارمان در طول روز است.اگر میخواهید به نقاط ضعف و قوت خود آگاه شوید و همچنین نقاط ضعف خود را به مرور زمان بهبود ببخشید و آن ها را درمان کنید،سعی کند هر شب به اعمال و افکار خود در طول روز فکر کنید و آن ها را محاسبه کنید و سعی کنید هر روز بهتر از دیروز باشید.

تاثیر یادگیری و شنیدن در خودسازی

یادگبری و یادآوری یکی از تمرین هایی است که میتواند در راه خودسازی به شما کمک بزرگی کند و تمرین خیلی خوبی برای خودسازی شما باشد.یادگیری سبب میشود که سرعت رشد و پیشرفت شما در این راه بالا برود و هر گونه کج روی و خطا را میتواند به حداقل برساند.مطالعه و استفاده کردن از محضر بزرگان و متخصصان این امر یکی از بهترین تمرین ها است و میتواند کمک کننده خوبی برای شما در مسیر خودسازی باشد.از دیگر فواید یادگیری،تذکر و یادآوری است،چرا که انسان ذاتا فراموش کار است و ممکن است بعضی از مسائل و یا گاهی خود مسیر خودسازی را گم و فراموش کند،بنابراین لازم است،هر فردی که قصد دارد خودش را بسازد،حتما برنامه ویژه ای برای یادگیری و شنیدن بگذارد.به قول مولانا که فرمود:

مناجات و خلوت در تمرینات خودسازی

یکی از ویژگی های مشترک بین بزرگان و انبیا داشتن زمان خاص برای خلوت گزیدن و مناجات با خداوند است.خلوت گزینی از لازمه های خودسازی و سلوک است.چرا که انسان باید برای به دست آوردن آرامش ذهنی و فکری و همچنین کشف بسیاری از مسائل درونی و همچنین خلقت خدا،نیاز به تفکر و خلوت گزیدن دارد.افرادی که از خلوت فراری هستند و حاضر به تنها بودن تحت هیچ شرایطی نیستند،اغلب قادر به خودسازی و مهار نفس خود نیستند.رسول اکرم فرموده اند: حکمت ده جزء است نُه جزء در گوشه گیری و یک جزء در خاموشی است(کنز العمال 2 /372).از اینجا اهمیت بالای خلوت را میتوان دریافت که بخش بزرگی از حکمت را به خود اختصاص داده است.بنابراین اگر میخواهید خودسازی را تمرین کنید،حتما در طول روز یا هفته برنامه ای ویژه جهت خلوت و تفکر و مناجات برای خود بگذارید.

عادات خود را مدیریت کنید

انسان با انجام یک عمل خاص در  طول مدنت طولانی میتواند آن را جزئی از شخصیت خود کند.این همان عادت است که به طور مدام و گاهاً بدون تفکر انجام میشود.بنابراین باید بدانیم که عادات نقش مهمی در ساختن شخصیت انسان دارند.همینطور عادات بد و ناپسند نیز میتواند زمینه خاری و نابودی انسان را فراهم سازد.اگر قصد خودسازی دارید و میخواهید بر نفس خودتان کنترل داشته باشید،باید بتوانید تمرین کنید که عادات خود را کنترل و مدیریت نمایید و عادات بد را به مرور از بین ببرید.طبق تحقیقات گفته شده که 40% رفتار انسان ها در طول روز بر اثر عادات آنها است،بنابراین بسیار مهم است که بدانید عادات ما چه چیزهایی هستند و سعی در کنترل آنها نماییم.اگر میخواهید عادات خوب جزء شخصیت شما شوند توصیه میکنیم مقاله خودسازی شخصیتی را مطالعه نمایید.

تاثیر همنشین در تمرینات خودسازی

انسان موجودی بسیار تاثیر پذیر است بنابراین همنشینی با افراد خودساخته میتواند زمینه ساز خودسازی شما را نیز فراهم سازد.همچنین دوستی و همنشینی با افراد فاسد نیز میتواند موجبات فساد شما را نیز فراهم سازد.پس خیلی مهم است که دقت داشته باشید بیشتر اوقات خود را با چه کسانی میگذرانید و دوستان و همنشینان شما چه کسانی هستند.

سخن پایانی در تمرینات خودسازی

ما در این مقاله سعی کردیم که مهم ترین و تاثیرگذار ترین تمرینات برای کسانی که قصد خودسازی دارند را بیان نماییم.توجه داشته باشید که خودسازی یک فعالیت است و نیاز به اقدام دارد و خواندن این مطالب به تنهایی نمیتواند تاثیر خاصی روی نفس شما بگذارد و آن را بسازد.پس عمل به این تمرینات خودسازی میتواند نقش مهمی در ساختن شما داشته باشد.امیدواریم که توانسته باشیم اطلاعات مفیدی در رابطه با تمرینات خودسازی به شما ارائه کرده باشیم.اگر سوال یا ابهامی نیز داشتید میتوانید در بخش کامنت ها با ما درمیان بگذاریم تا در اسرع وقت به آنها پاسخ دهیم.

روش های خودسازی